Tijdens de zomervakantie was het een komen en gaan van gasten op onze Ierse boerderij. Een eindeloze stroom van vrienden en familie kwam langs, in de stille hoop op een goede zomer (die is dit jaar niet geweldig), maar ondanks het weer (ja, ja: dagje op dagje af) wordt er volop genoten van de prachtige natuur, mijn geweldige Ierse vrienden en het leven in onze keuken.
Iedere ochtend, voordat de gasten goed en wel wakker zijn, begin ik met het bakken van vers sodabrood. Niets is zo heerlijk als de geur van versgebakken brood en sodabrood is een van de makkelijkste broden ooit: het beslag hoeft alleen kort te worden geroerd, het hoeft niet te rijzen en het bakken duurt relatief kort.
Het originele Ierse sodabrood ontstond halverwege de 19de eeuw, toen commerciële chemische rijsmiddelen werden ontwikkeld. Tot die tijd was broodbakken een hele onderneming. Men moest wilde gisten vangen door een kom met bloem en water op een warme plek te zetten. Of het deeg wilde rijzen was dan afwachten. Vooral arme Ierse huishoudens hadden het ontzettend moeilijk, omdat ze alleen bloem van zachte tarwe voorhanden hadden dat, vanwege het lage eiwitgehalte (dus minder gluten) niet goed kon rijzen.
De Ierse weersomstandigheden zijn niet ideaal voor het verbouwen van harde tarwesoorten, die meer zonlicht en drogere omstandigheden nodig hebben om goed te groeien. Harde tarwe, rijker aan gluten, groeit beter in warmere en drogere klimaten zoals in Zuid-Europa of delen van Noord-Amerika. Zachte tarwe gedijt dus beter in het vochtige en koele Ierse klimaat. Deze tarwe is dus veel minder geschikt voor het bakken van gistbrood, maar het werkt wel heel goed voor andere toepassingen, zoals sodabrood, scones en koekjes. Toen baking soda voor iedereen verkrijgbaar werd, konden ook de armere mensen goed brood bakken dat makkelijk rees door de toevoeging van iets zuurs: verzuurde melk of karnemelk (de vloeistof die overbleef na het maken van boter).
Het onderstaande broodje kwam deze zomer dan óók bij het avondeten regelmatig op tafel (wie courgettes verbouwt, weet hoe productief die planten kunnen zijn). Ik zette met een piets zout geknede, flinterdun gesneden courgette in elke vorm op tafel, dus ook in brood. Dit courgettebrood is echt fantastisch bij een barbecue of bij een grote maaltijdsalade en staat in een mum van tijd op tafel. Zo houdt u meer tijd over voor een lekker glas met uw gasten.
Courgettebrood400 gram courgette, geschaafd in flinterdunne schijfjes
1 theel. zout100 ml olijfolie, plus extra
100 gram geraspte Parmezaanse kaas
125-150 gram yoghurt
2 eieren, losgeklopt
300 gram bloem
200 gram polenta
1 theel. baking soda
versgemalen zwarte peper
Verwarm de oven voor op 160 graden. Vet een vierkante bakvorm of ovenschaal van 20x20 cm in met een lik olijfolie, bekleed met bakpapier en vet dat ook in.
Doe de courgetteschijfjes in een vergiet bekleed met een schone theedoek en bestrooi met de theelepel zout. Hussel alles door en kneed het licht. Laat 15-30 minuten staan, til dan de boel aan de theedoek op en draai de theedoek strak dicht boven de gootsteen. Draai steeds strakker om er zoveel mogelijk vocht uit te wringen. Doe de uitgewrongen courgette daarna in een grote kom, haal er een handvol vanaf en houd dat apart.
Meng de rest van de olijfolie en bijna alle Parmezaanse kaas (houd 2-3 eetlepels apart) door de courgette. Klop de yoghurt met de eieren los en roer het erdoorheen.
Meng in een andere kom de bloem met de polenta, baking soda en lekker veel zwarte peper.
Schep een deel van het droge mengsel door het courgettemengsel, roer tot het goed is opgenomen en voeg dan steeds meer bloemmengsel toe tot alles op is en er een mooi beslag is ontstaan. Schep het in de bakvorm.
Schep nog 2 eetlepels olijfolie door de achtergehouden courgetteschijfjes en verdeel het over het beslag. Bestrooi met de achtergehouden eetlepels kaas.
Bak het brood ongeveer 35-40 minuten of tot een in het midden gestoken prikker er schoon en droog uitkomt. Laat het brood 10 minuten afkoelen in de vorm, til hem dan aan het papier eruit en laat hem op een rooster volledig afkoelen.
OpmaaktipOudgeworden courgettebrood snijdt u in plakken, kwast u in met olijfolie en grillt u op een hete plaat/grill tot fantastische crostini.