Zuiveringszout?

Zuiveringszout is de ouderwetse Nederlandse naam. Het is precies hetzelfde als baksoda, natriumwaterstofcarbonaat, natriumbicarbonaat of dubbelkoolzure soda. Vroeger kocht je zuiveringszout bij de apotheek of drogist als middeltje tegen een opgeblazen gevoel en brandend maagzuur. Maar tegenwoordig verkopen ook de supermarkt, de natuurwinkel en de toko natriumbicarbonaat. Met talloze terechte én onterechte gezondheidsclaims.

Je kunt toch je tanden poetsen met zuiveringszout?

Klopt: zuiveringszout is namelijk een mild schuurmiddel. Het maakt inderdaad je tanden witter, maar wel ten koste van je tandglazuur. In tandpasta’s met natriumbicarbonaat zit maar zo weinig zuiveringszout dat je ze veilig kunt gebruiken. Zuiveringszout kun je ook gebruiken als huidscrub en voor schoonmaakklusjes.

Het zit toch ook in deo’s?

Natriumbicarbonaat heeft een lichte anti-bacteriële werking. Daardoor kun je het (opgelost in water) bijvoorbeeld gebruiken als spoelmiddel tegen slechte adem, bij aften in je mond of als ingrediënt tegen zweetgeur in ‘natuurlijke’ deodorants.

Dus toch een wondermiddel?

Meer een bijna vergeten, handig huismiddeltje. Maar sommige gezondheidsadviezen met natriumbicarbonaat zijn behoorlijk ongezond. Zo zou elke dag een lepel zuiveringszout met citroensap je lichaam ‘ontgiften’ en ‘ontzuren’ en zelfs kanker kunnen genezen. Klinkklare onzin. Sterker nog, veel zuiveringszout kan hoge bloedruk, maag- en darmklachten veroorzaken en breekt bepaalde vitamines af. Daardoor is zo’n kuur ongezond.

In de supermarkt ligt ‘baksoda’ toch bij de bakproducten?

Klopt, naast het bakpoeder. Natriumbicarbonaat (E500) is namelijk ook een prima rijsmiddel, sterker en sneller werkend dan bakpoeder . Je vindt het in veel buitenlandse recepten, zoals in Iers ‘soda bread’.

Waarom zou je dan nog bak­poeder gebruiken?

Baksoda heeft een klein probleem: voor een optimale werking moet je iets zuurs toevoegen, zoals karnemelk, citroensap of yoghurt. Dan pas komt er koolzuurgas vrij waardoor het baksel rijst.

En bakpoeder?

Dat is eigenlijk een heel slim product. Bakpoeder bestaat namelijk uit baksoda waar al een zuur (meestal wijnsteenzuur of citroenzuur) en een stabilisator (zetmeel zoals maïzena) aan zijn toegevoegd. Je hoeft dus niet zelf nog iets zuurs toe te voegen en het gebak rijst gelijkmatiger.

Kun je baksoda vervangen door bakpoeder?

Niet een op een. Eén theelepel bak­soda vervang je door 3 theelepels bakpoeder en één theelepel bakpoeder vervang je door eenderde theelepel baksoda plus iets zuurs.